Avustralya Savunma Bakanlığı pazar günü yaptığı açıklamada “6 Mayıs 2022’de bir RAAF (Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri) P-8 deniz gözetleme uçağı, Güney Çin Denizi bölgesinde rutin bir gözetleme uçuşu sırasında bir Çin J-16 savaş uçağı tarafından engellendiğini” belirtti. Açıklamada “(Çin savaş uçağının engellemesi) P-8 uçağı ve mürettebatını tehlikeye atan tehlikeli bir manevraya neden olduğu” kaydedildi. Avustralya Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Richard Marles, Çin uçağının Avustralya jetinin önünde çok yakından uçtuğunu ve Avustralya uçağının motoruna kaçan küçük alüminyum parçaları içeren bir “toz bulutu” saldığını söyledi ve “Çok açık biçimde bu tehlikelidir.” dedi.

Açıkça, bazı önemli ayrıntılar Avustralya tarafından kasıtlı olarak gizlendi. Örneğin, olay kesin olarak Güney Çin Denizi’nin hangi bölgesinde meydana geldi? Çin adalarından ve bölgedeki Çin resiflerinden ne kadar uçaktaydı? Onların bölgedeki amaçları neydi? Ek olarak, Avustralya savaş uçağı engellemeden önce ne yaptı? O sırada Avustralya uçağı Çin uçağından e kadar uzaktaydı?

AVUSTRALYALI SİYASETÇİLERİN TAIWAN AÇIKLAMALARI

Avustralyalılar neden bu olayı açıklamakta öncelikli davranmadılar? Avustralya ordusu sık sık Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nu (ÇHKO) temelsiz biçimde “güvensiz ve profesyonelce olmayan” operasyonlar yapmakla ve suçlar ama neden bu suçlamalar her zaman bu kadar yüksek sesle ve acil olarak ama çor az kanıtla yapılır? Elbette bu önemli ayrıntıları söylemeyeceklerdir, söyleyemezler de. Bu Avustralya’nın şubatta yaptığı bir Çin donanma gemisinin Avustralya’nın kuzey kıyılarında uçan bir Avustralya savaş uçağına lazer ışını göndererek mürettebatı tehlikeye attığı suçlamasını hatırlatıyor. Buna yanıt olarak Çin Ulusal Savunma Bakanlığı Avustralya savaş uçağının Çin gemilerine çok yakın olduğunu gösteren konutları doğrudan yayınladı ve Avustralya jetinin sonar şamandıraları atarak düşmanca kışkırtma yaptığını gösteren fotoğrafları hatırlattı. Bundan sonra Avustralya hemen sessizliğe gömüldü. Avustralya ordusunun açıkça alışkanlık olarak “şantaj profesyoneli” haline geldiğinin söylenmesi gerekir.

Bu kez Marles ayrıca “zayıfmış” gibi yaptı ve gazetecilerin mikrofonlarına Avustralya’nın Çin’in gözdağından yılmayacağını söyledi. Bu açıkça Amerikalı ve Batılı gazetecilerin tercih ettiği bir ton ve Avustralyalı politikacılar bu tonda çok iyiler ve onların duymak istediklerini seçiyorlar. Ancak veriler 24 Şubat’tan 11 Mart’a kadar Avustralya savaş uçaklarının Taiwan Adası’nın kuzeyindeki Doğu Çin Denizi’ni yakın gözetleme yapmak için altı kez ziyaret ettiğini gösteriyor. Avustralyalı siyasetçiler sık sık Taiwan sorunu konusunda sert biçimde konuşuyorlar ve eski Savunma Bakanı Peter Dutton bir keresinde “Taiwan Boğazların asker göndermek” konusunda Amerika Birleşik Devletleri’ni (ABD) takip edecekleri yaygarası bile kopardı. Bütün bunları dikkate alırsak, Canberra’nın “zorlanan taraf” olduğunu düşünmek zor. Avustralya daha çok bölgede hep başkalarını zorlayan küçük bir kabadayıya benziyor.

MORRISON YÖNETİMİ WASHINGTON İLE HAREKET ETTİ

Avustralya bir zamanlar Güney Çin Denizi sorununda ihtiyatlıydı ve bu sorunun hassasiyetinin farkında olduğunu gösteriyordu. Ama geçen birkaç yıldır eski Morrison yönetimi artan oranda Washington’a yakın hale geldi. Bu yönetim birçok alanda Washington adına Çin’i kışkırttı ve en saldırgan kışkırtmalar askeri alanda oldu. Canberra Washington’ın “sağ kolu” olmak istiyor ve kendisini Asya-pasifik bölgesinin “yardımcı şerifi” olarak görüyor. Ve Avustralya sınırlı yeteneklere sahip olsa da, “yardımcı polis memuru” gibi davranmak onun için halen güzel. Sonunda, ülke içindeki muhafazakâr güçler için bir şov yapmanın yanı sıra, Canberra’nın Çin’e karşı bütün kışkırtma çabaları daha çok Washington’a “performans raporu” vermek gibi bir şey.

Canberra’nın yaklaşımı uygunsuz ve mantıksız çünkü Çin asla Avustralya’ya bir tehdit oluşturmadı. Canberra’nın 10 yıldan uzun süredir en büyük ticaret ortağı olan Beijing, Avustralya’nın küresel finansal krizi başarıyla atlatmasına yardımcı oldu. Bir gemi ve uçakla ilgili son iki olaya bakarak karar verirsek Canberra’ya Çin fobisinin Avustralya’ya yarardan çok zarar vereceğini hatırlatmamız gerekiyor. Canberra’nın Washington karşısında ne kadar özenle davranırsa, o kadar bir sıçrama tahtası haline geldiği defalarca kanıtlanmıştır.

Albanese hükümeti görev geldikten sonra Avustralya’da birçok kişi Çin ile ticari ilişkilerin iyileştirilmesini bekliyor. Yakınlarda, birkaç Avustralyalı akademisyen federal hükümetin Çin ile ilişkilerinde daha az “açık saldırganlık” ve daha çok “uluslararası ilişki” isteyen bir açık mektup yayınladı. Biz ayrıca Çin-Avustralya ilişkilerini geliştirmek içi bir “oto pilot” modeli olmadığına da inanıyoruz. Aksine, bunun kilidi Canberra’nın fiili adımlar atmasıdır. En azından bir şey açık: Hiç kimse Çin’den servet yaparken Washington’ın “kiralık katili” olarak davranamaz.